Εισαγωγή
Αυτό το καινοτόμο και εξατομικευμένο μάθημα βελτίωσης των γνώσεων σχετικά με επιλεγμένες δυσλειτουργίες και βαθμούς αναπηρίας απευθύνεται σε όσους είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση κρίσεων σε οργανισμούς. Η ευαισθητοποίηση σχετικά με διάφορους τύπους δυσλειτουργιών κινητικότητας και βαθμούς αναπηρίας, σε συνδυασμό με την προώθηση της χρήσης μεθόδων/τεχνικών και συμβουλών που είναι χρήσιμες σε περίπτωση εκκένωσης, αποσκοπεί στο να βοηθήσει τα άτομα με κινητικές αναπηρίες να εκκενωθούν γρήγορα και με ασφάλεια κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης ανάγκης στο χώρο εργασίας. Οι υπεύθυνοι για τη διαχείριση εκτάκτων αναγκών σε οργανισμούς ευαισθητοποιούνται και αναγνωρίζουν την ανάγκη ανάπτυξης όσον αφορά την αύξηση της ασφάλειας των ατόμων με αναπηρία. Εδώ, η ανάγκη να αυξήσουν τις γνώσεις τους σχετικά με τους περιορισμούς και τις δυνατότητες κινητικότητας των ατόμων με διαφορετικό βαθμό αναπηρίας καθίσταται σημαντική.
Υποενότητα 5.1 Ικανότητες ατόμων με διαφορετικό βαθμό αναπηρίας
Οι ικανότητες που μπορούν να προσφέρουν τα άτομα με αναπηρία στον εργασιακό χώρο
Ένα άτομο με αναπηρία δεν σημαίνει ότι δεν είναι σε θέση να εκτελέσει μια εργασία ή να κάνει μια συγκεκριμένη εργασία. Σημαίνει μόνο ότι ένα έργο ή μια εργασία συνεπάγεται προκλήσεις και ότι μπορεί να έχει κάποιους περιορισμούς στην εκπλήρωση των προσδοκιών. Η εργασία αποτελεί ουσιαστικό μέρος της ζωής, της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και της επιβίωσης. Οι άνθρωποι θέλουν να βρίσκονται σε κοινωνικά περιβάλλοντα. Θέλουν να νιώθουν ότι τους θέλουν και τους χρειάζονται και θέλουν να είναι σε θέση να είναι καλοί σε κάτι. Για τα άτομα με αναπηρία, ακόμη περισσότερο, θέλουν να αισθάνονται ανεξάρτητα.
Τα άτομα με αναπηρία έχουν ικανότητες και δεξιότητες για να ακολουθήσουν ουσιαστική σταδιοδρομία και έχουν τις ίδιες φιλοδοξίες. Τα άτομα με αναπηρία είναι τα μόνα που μπορούν να καθορίσουν τους περιορισμούς τους.
Σήμερα, οι εργοδότες μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε εκατοντάδες βιογραφικά σημειώματα για κάθε κενή θέση εργασίας. Μπορεί να υπάρχουν εργοδότες ή άτομα με αναπηρία που αναζητούν εργασία που πιστεύουν ότι οι εργοδότες θα θέλουν κάποιον που θα είναι λιγότερο “προβληματικός” και θα είναι λιγότερο δαπανηρό να κάνουν τον χώρο εργασίας πιο προσβάσιμο ή φιλικό προς τα άτομα με αναπηρία. Μερικές φορές κατά τη διάρκεια των διαδικασιών συνέντευξης, οι προκατασκευασμένες απόψεις και τα πιθανά εμπόδια έχουν ήδη δημιουργηθεί.
Υπάρχουν τόσες πολλές ικανότητες που έχουν απομείνει σε ένα άτομο με αναπηρία, όπως η ενέργεια, η ορμή, η αυτο-παρακίνηση και η διάνοια. Η συγκεκριμένη αναπηρία τους μπορεί να τους έχει διδάξει ακραία υπομονή και επιμονή. Τα λιγότερο σοβαρά άτομα με αναπηρία είναι επίσης πολύ πιο ανεξάρτητα και καλοί λύτες προβλημάτων. Το να έχεις κάποιον με τόσο θετική άποψη για τη ζωή και τέτοια αποφασιστικότητα μπορεί να εμπνεύσει ολόκληρη την ομάδα και τον οργανισμό.
Η ζωή με αναπηρία δεν είναι εύκολη. Μερικές φορές αποτελεί επίσης εμπόδιο όταν πρόκειται για το εκπαιδευτικό κομμάτι μέσα στις εταιρείες. Το προσωπικό αισθάνεται άβολα και νιώθει αμήχανα μη γνωρίζοντας πώς να αντιμετωπίσει τα μέλη του προσωπικού με αναπηρία.
Οι εταιρείες θα πρέπει μάλλον να επικεντρωθούν σε αυτό που το άτομο με “διαφορετικά προσόντα” φέρνει στο τραπέζι. Έχουν το δικό τους μοναδικό σύνολο δεξιοτήτων που μπορεί να κάνει θαύματα και μπορεί να οδηγήσει σε παρακίνηση και έμπνευση των συναδέλφων.
Η αναπηρία, όπως ορίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, συνιστά περιορισμό ή πλήρη έλλειψη της ικανότητας λήψης ορισμένων αποφάσεων τύπου δραστηριότητας, καθώς και περιορισμό της ικανότητας συμμετοχής σε διάφορους τομείς της ζωής, που προκύπτει από βλάβη ή εξασθένιση της λειτουργίας του σώματος.
Τα άτομα με διάφορα είδη αναπηρίας αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην καθημερινή ζωή, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση της ποιότητας της ζωής τους και να έχουν αντίκτυπο στην εν γένει κοινωνική ευημερία των ατόμων αυτών. Τα άτομα με κινητικές, αισθητηριακές ή διανοητικές αναπηρίες συνήθως δεν έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνική ζωή επί ίσοις όροις με τους αρτιμελείς, γεγονός που μπορεί να είναι αποτέλεσμα φυσικών, κοινωνικών, εκπαιδευτικών ή πολιτισμικών εμποδίων που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα με αναπηρία γίνονται αντιληπτά από την κοινωνία, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στην περιθωριοποίησή τους. Από τη μία πλευρά, η έννοια της ευημερίας ενός ατόμου αποτελείται από έναν αριθμό ιδιοτήτων που καθορίζουν τον βαθμό ευημερίας της ζωής του, συμπεριλαμβανομένης της εμπειρίας ορισμένων ψυχικών καταστάσεων, όπως η χαρά ή η ολοκλήρωση, καθώς και της δυνατότητας ικανοποίησης των επιθυμιών του. Από την άλλη πλευρά, εξαρτάται από το άτομο. Ορισμένα άτομα με αναπηρία, ωστόσο, είναι σε θέση να έχουν μια πλούσια κοινωνική ζωή και να βιώνουν τη χαρά και την εκπλήρωση. Εξαρτάται επίσης από το πόσο αποφασισμένοι είναι να συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή και τι ευκαιρίες τους προσφέρει η τοπική κοινότητα (σύλλογοι, οργανώσεις κ.λπ.).
Τύποι αναπηριών
Υπάρχουν διάφοροι τύποι αναπηρίας:
- Κινητικές αναπηρίες
- Αισθητηριακές αναπηρίες – προβλήματα όρασης και ακοής
- Διανοητικές αναπηρίες
- Ψυχιατρικές αναπηρίες
- Άλλα – π.χ. νευρολογικές ασθένειες, μαθησιακές δυσκολίες, χρόνιες ασθένειες και καταστάσεις
Κινητικές αναπηρίες
Οι κινητικές αναπηρίες αναφέρονται σε βλάβες που επηρεάζουν τη σωματική λειτουργία ενός ατόμου, ιδίως την ικανότητά του να κινεί και να ελέγχει τους μύες του. Αυτές οι αναπηρίες μπορεί να είναι συγγενείς ή επίκτητες και μπορεί να επηρεάζουν την κινητικότητα, τον συντονισμό, τη δύναμη και την αντοχή ενός ατόμου.
Συνήθη παραδείγματα: Μυϊκή δυστροφία, τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού, σκλήρυνση κατά πλάκας και ακρωτηριασμοί.
Προκλήσεις: Τα άτομα με κινητικές αναπηρίες μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο περπάτημα, στο κάθισμα, στην ορθοστασία ή στο χειρισμό αντικειμένων. Μπορεί να βασίζονται σε βοηθητικές συσκευές, όπως αναπηρικές καρέκλες, περιπατητές ή προσθετικά για να βοηθήσουν την κίνησή τους.
Στρατηγικές υποστήριξης: Χρήση προσαρμοστικού εξοπλισμού, υπηρεσίες φυσικοθεραπείας και αποκατάστασης και διασφάλιση ότι οι χώροι είναι σχεδιασμένοι για να δέχονται βοηθήματα κινητικότητας.
Αισθητηριακές αναπηρίες – Βλάβες όρασης και ακοής
Οι αισθητηριακές αναπηρίες επηρεάζουν μία ή περισσότερες από τις αισθήσεις: όραση, ακοή, αφή, γεύση και όσφρηση. Οι δύο πιο συνηθισμένοι τύποι αισθητηριακών αναπηριών είναι η όραση και η ακοή.
Προβλήματα όρασης:
Ορισμός: Οι οπτικές διαταραχές κυμαίνονται από μερική απώλεια όρασης έως πλήρη τύφλωση. Μπορεί να περιλαμβάνουν καταστάσεις όπως ο καταρράκτης, το γλαύκωμα, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια.
Προκλήσεις: Δυσκολίες στην ανάγνωση, την αναγνώριση προσώπων, την πλοήγηση σε περιβάλλοντα και την εκτέλεση εργασιών που απαιτούν οπτική οξύτητα.
Στρατηγικές υποστήριξης: Χρήση της γραφής Braille, των συσκευών ανάγνωσης οθόνης, των συσκευών μεγέθυνσης, των σκύλων-οδηγών, των απτικών μαρκαδόρων και της παροχής υλικού υψηλής αντίθεσης και μεγάλου μεγέθους.
Προβλήματα ακοής:
Ορισμός: Οι διαταραχές της ακοής κυμαίνονται από την ήπια απώλεια ακοής έως τη βαθιά κώφωση. Περιλαμβάνουν καταστάσεις όπως η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα, η βαρηκοΐα αγωγιμότητας και η μικτή βαρηκοΐα.
Προκλήσεις: Δυσκολίες στην κατανόηση του προφορικού λόγου, στην παρακολούθηση συνομιλιών, στην ακρόαση συναγερμών ή ειδοποιήσεων και στην απόλαυση ακουστικών μέσων.
Στρατηγικές υποστήριξης: χρήση βοηθημάτων ακοής, κοχλιακών εμφυτευμάτων, διερμηνέων νοηματικής γλώσσας, υπηρεσιών υποτιτλισμού και συστημάτων οπτικής προειδοποίησης.
Διανοητικές αναπηρίες
Οι διανοητικές αναπηρίες χαρακτηρίζονται από σημαντικούς περιορισμούς τόσο στη νοητική λειτουργία (όπως η συλλογιστική, η μάθηση και η επίλυση προβλημάτων) όσο και στην προσαρμοστική συμπεριφορά, η οποία καλύπτει ένα φάσμα καθημερινών κοινωνικών και πρακτικών δεξιοτήτων. Οι αναπηρίες αυτές συνήθως ξεκινούν πριν από την ηλικία των 18 ετών.
Συνήθη παραδείγματα: FASD (FASD) και το σύνδρομο Fragile X.
Προκλήσεις: Δυσκολίες στη μάθηση, τη συλλογιστική, την επίλυση προβλημάτων και την εκτέλεση καθημερινών εργασιών. Τα άτομα μπορεί επίσης να παρουσιάσουν καθυστερήσεις στη γλωσσική και κοινωνική ανάπτυξη.
Στρατηγικές υποστήριξης: κατάρτιση δεξιοτήτων ζωής, επαγγελματική κατάρτιση, υποστηρικτικές ευκαιρίες απασχόλησης και δημιουργία περιβαλλόντων μάθησης χωρίς αποκλεισμούς και προσβάσιμων μαθησιακών περιβαλλόντων.
Ψυχιατρικές αναπηρίες
Οι ψυχιατρικές αναπηρίες είναι καταστάσεις ψυχικής υγείας που παρεμποδίζουν σημαντικά την ικανότητα ενός ατόμου να εκτελεί σημαντικές δραστηριότητες της ζωής του, συμπεριλαμβανομένης της σκέψης, των συναισθημάτων και των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων.
Συνήθη παραδείγματα: Σχιζοφρένεια, διπολική διαταραχή, μείζων καταθλιπτική διαταραχή, αγχώδεις διαταραχές και διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).
Προκλήσεις: Τα άτομα μπορεί να παρουσιάσουν διακυμάνσεις της διάθεσης, άγχος, κατάθλιψη, ψευδαισθήσεις, παραληρητικές ιδέες και δυσκολίες στη συγκέντρωση και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Στρατηγικές υποστήριξης: Η πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας, φάρμακα, ψυχοθεραπεία, ομάδες υποστήριξης από ομότιμους, τεχνικές διαχείρισης του άγχους, εύλογες προσαρμογές στο χώρο εργασίας και δημιουργία υποστηρικτικών και απαλλαγμένων από το στίγμα περιβαλλόντων.
Κάθε μία από αυτές τις αναπηρίες απαιτεί εξατομικευμένη υποστήριξη και προσαρμογές για να βοηθήσει τα άτομα να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους και να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία.
Τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν εκτεταμένα προβλήματα σε πολλούς σημαντικούς τομείς της καθημερινής λειτουργίας. Ένα άτομο με αναπηρία αντιμετωπίζει ποικίλες δυσκολίες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, οι οποίες περιλαμβάνουν όχι μόνο τα αρχιτεκτονικά εμπόδια που είναι σημαντικά από την άποψη των ατόμων με σωματική αναπηρία, αλλά και τα επικοινωνιακά εμπόδια που σχετίζονται με τις δυσκολίες κινητικότητας (που προκύπτουν από ειδικές ανάγκες που αφορούν θέματα όπως η ανάγκη προσαρμογής του χώρου για τη μετακίνηση με αναπηρικό αμαξίδιο). Η έλλειψη ραμπών μπορεί να είναι προβληματική για τα άτομα με σωματικές αναπηρίες που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο, τα ακατάλληλα μέτρα των δημόσιων συγκοινωνιών και των δημόσιων κτιρίων για την κάλυψη των αναγκών των ατόμων με κινητικές αναπηρίες, η έλλειψη κατάλληλων ανελκυστήρων, ο πολύ στενός χώρος ή η έλλειψη προσβάσιμων τουαλετών εξοπλισμένων με ανελκυστήρες και χώρων στάθμευσης προσαρμοσμένων στις ανάγκες των ατόμων με σωματικές αναπηρίες.
Μπορεί επίσης να υπάρχουν κοινωνικά προβλήματα που προκύπτουν από την ενίοτε αρνητική αντίληψη για τα άτομα με ειδικές αναπηρίες Ευτυχώς, τόσο η αντίληψη της αναπηρίας όσο και η αύξηση της κοινωνικής ευαισθητοποίησης (επίσης, επειδή οι κοινωνίες στην Ευρώπη γερνούν, το πρόβλημα της αναπηρίας γίνεται πιο ορατό) αλλάζουν αρκετά γρήγορα.
Τα εμπόδια στη ζωή των τυφλών ή των ατόμων με προβλήματα όρασης αφορούν κυρίως στοιχεία της αρχιτεκτονικής που δεν είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους. Αυτό περιλαμβάνει, παρόμοια με τα άτομα με σωματικές αναπηρίες, την εμφάνιση ανωμαλιών στο έδαφος.
Οι κωφοί ή τα άτομα με προβλήματα ακοής αντιμετωπίζουν εμπόδια όπως η έλλειψη βρόχων επαγωγής και πινάκων πληροφοριών με μηνύματα σε δημόσια κτίρια ή μέσα μαζικής μεταφοράς, καθώς και η έλλειψη πρόσθετων υπότιτλων.
Τα άτομα με νοητική αναπηρία μπορεί να έχουν πρόβλημα στο να συνάπτουν σχέσεις, μπορεί να έχουν πρόβλημα στο να υπάρχουν στη ζωή κοινών υγιών ανθρώπων, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την περιθωριοποίηση και τον αποκλεισμό τους.
Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία όσον αφορά την προσβασιμότητά τους περιλαμβάνουν αρχιτεκτονικές δυσκολίες, εμπόδια κινητικότητας και μερικές φορές κοινωνικά εμπόδια.
Κατάρριψη των αρχιτεκτονικών, κινητικών και κοινωνικών φραγμών
Αρχιτεκτονικές δυσκολίες
- Μη προσβάσιμα κτίρια: Πολλά κτίρια δεν διαθέτουν ράμπες, ανελκυστήρες ή προσβάσιμες εισόδους, καθιστώντας δύσκολη την είσοδο ή την πλοήγηση σε αυτούς τους χώρους για τα άτομα με κινητικά προβλήματα.
- Στενές πόρτες και διάδρομοι: Δημιουργούν σημαντικά εμπόδια στην κίνηση.
- Ανεπαρκείς εγκαταστάσεις τουαλέτας: Πολλές δημόσιες τουαλέτες δεν είναι εξοπλισμένες με προσβάσιμους πάγκους, μπάρες χειρισμού ή νιπτήρες στο κατάλληλο ύψος, περιορίζοντας τη χρηστικότητά τους για άτομα με σωματικές αναπηρίες.
- Έλλειψη σήμανσης και εύρεσης τρόπων: Η ανεπαρκής ή κακοσχεδιασμένη σήμανση μπορεί να δυσκολέψει τα άτομα με προβλήματα όρασης να βρουν το δρόμο τους στους δημόσιους χώρους.
Ωστόσο, είναι δίκαιο να πούμε ότι οι προηγμένες λύσεις κινητικότητας για τα άτομα με αναπηρία είναι στάνταρ στα νέα κτίρια.
Εμπόδια κινητικότητας
- Μη προσβάσιμες δημόσιες συγκοινωνίες: Πολλά λεωφορεία, τρένα και άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν έχουν πρόσβαση σε χαμηλό δάπεδο, ανελκυστήρες ή καθορισμένους χώρους για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων.
- Έλλειψη περικοπών στο κράσπεδο: Τα πεζοδρόμια χωρίς περικοπές πεζοδρομίων στις διασταυρώσεις δυσχεραίνουν την ασφαλή διέλευση των ατόμων με κινητικά προβλήματα.
- Ανεπαρκής χώρος στάθμευσης: Η έλλειψη καθορισμένων προσβάσιμων χώρων στάθμευσης κοντά στις εισόδους των κτιρίων μπορεί να δυσχεράνει την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στις εγκαταστάσεις.
- Ανώμαλες επιφάνειες: Τα πεζοδρόμια και τα μονοπάτια με ανώμαλες επιφάνειες, ρωγμές ή εμπόδια μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο σκοντάμματος ή να είναι αδύνατη η πλοήγηση με βοηθήματα κινητικότητας.
Μπορούμε να πούμε (με βάση το παράδειγμα της Πολωνίας) ότι η διαδικασία υπέρβασης των εμποδίων στην κινητικότητα προχωράει αρκετά γρήγορα – για παράδειγμα, σύμφωνα με το νόμο, κάθε νέα οικοδομή πρέπει να περιλαμβάνει επαρκή αριθμό θέσεων στάθμευσης για άτομα με αναπηρία.
Τα προαναφερθέντα εμπόδια μπορούν να προκαλέσουν δυσκολίες στην καθημερινή ζωή των ατόμων με αναπηρία. Είναι σημαντικό να εξαλειφθούν και τα κοινωνικά εμπόδια. Αποτελεί καλή πρακτική, για παράδειγμα, ο καθορισμός θέσεων για τους οπαδούς με αναπηρία στα ποδοσφαιρικά γήπεδα, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν και να απολαμβάνουν και αυτοί τις αθλητικές εκδηλώσεις.
https://www.theguardian.com/football/2023/may/31/premier–league–accused–of–failing–to–guarantee–access–for–wheelchair–fans
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Premier League κατηγορήθηκε ακόμη και ότι δεν εξασφάλισε την πρόσβαση των οπαδών που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο. Όλοι οι σύλλογοι της Premier League έχουν δεσμευτεί να πληρούν τις κατευθυντήριες γραμμές για τα προσβάσιμα γήπεδα και έχουν αναλάβει σημαντικό έργο για τη βελτίωση της πρόσβασης για άτομα με αναπηρία για τους γηπεδούχους και τους φιλοξενούμενους φιλάθλους. Αυτό αποτελεί προτεραιότητα για τη Λίγκα και έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις σε βελτιώσεις στα γήπεδα για να διασφαλιστεί ότι είναι προσβάσιμα και φιλόξενα περιβάλλοντα για όλους”.
Υποενότητα 5.2 Αξιολόγηση του επιπέδου λειτουργικής ικανότητας ενός ατόμου με κινητική αναπηρία
Οι βαθμοί αναπηρίας
Ενώ η σωματική αναπηρία μπορεί να είναι ο πιο κοινός τύπος, η κατηγορία των αναπηριών είναι ευρεία. Περιλαμβάνει αισθητηριακές, νευρολογικές, γνωστικές, διανοητικές και ψυχιατρικές αναπηρίες.
Αυτού του είδους οι αναπηρίες μπορεί να είναι μόνιμες, προσωρινές ή αναστρέψιμες και επηρεάζουν τα άτομα με διαφορετικούς τρόπους. Οι καταστάσεις αυτές υπερβαίνουν τα προβλήματα υγείας. Περιλαμβάνουν επίσης περιορισμούς στη δραστηριότητα και την κοινωνική αλληλεπίδραση.
Παρόλο που ο τύπος και ο βαθμός αναπηρίας διαφέρει από άτομο σε άτομο, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το γεγονός ότι όλοι οι τύποι αναπηρίας έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή του ενδιαφερόμενου.
Ωστόσο, με τη σωστή βοήθεια, τις παρεμβάσεις και τις κατάλληλες υπηρεσίες, αυτοί οι περιορισμοί ή οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν μπορούν να ελαχιστοποιηθούν. Σε αυτό το σημείο υπεισέρχεται ο βαθμός αναπηρίας. Βοηθάει στον ακριβή προσδιορισμό του βαθμού στον οποίο η αναπηρία επηρεάζει την αυτονομία ενός ατόμου, ώστε να διατίθενται τα απαραίτητα εργαλεία και υπηρεσίες.
Ο βαθμός αναπηρίας είναι μια αξιολόγηση που καθορίζει πόσο ανάπηρο είναι ένα άτομο τόσο από ιατρική όσο και από κοινωνική άποψη (κοινωνικοί παράγοντες που ενδέχεται να περιορίζουν την κοινωνική του ένταξη). Εκφράζεται σε ποσοστά και τηρεί τα τεχνικά κριτήρια που θέτει η κυβέρνηση.
Αναφέρονται τρεις βαθμοί αναπηρίας: ήπιος, μέτριος και σοβαρός. Ο ήπιος βαθμός αναπηρίας χαρακτηρίζεται από την παρουσία βλάβης που μειώνει σημαντικά την ικανότητα εργασίας σε σύγκριση με ένα άτομο με παρόμοια προσόντα, αλλά με πλήρη ψυχοσωματική ικανότητα. Οι περιορισμοί που διαθέτει ένα άτομο με μέτριο βαθμό αναπηρίας στην εκτέλεση κοινωνικών ρόλων μπορούν να εξουδετερωθούν, για παράδειγμα, με τεχνικά μέσα ή ορθοπεδικά εξαρτήματα.
Σοβαρός βαθμός αναπηρίας σημαίνει ότι ένα άτομο είναι ανίκανο να εργαστεί και χρειάζεται μόνιμη ή μακροχρόνια φροντίδα και βοήθεια για να εκπληρώσει τους κοινωνικούς του ρόλους. Ο πρώτος βαθμός αναπηρίας ισοδυναμεί με αδυναμία ανεξάρτητης ζωής.
Ο κύριος στόχος των βαθμών αναπηρίας είναι η αντικειμενική αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο η αναπηρία επηρεάζει την αυτονομία ενός ατόμου – με τον όρο αυτονομία εννοούνται όλες οι πτυχές της ζωής, από την υγεία μέχρι την προσωπική ζωή, την εκπαίδευση, την επικοινωνία και, κυρίως, την προσβασιμότητα. Όταν πρόκειται για τη μέτρηση του βαθμού αναπηρίας, ο δείκτης Barthel είναι μία από τις πιο εφαρμόσιμες μεθόδους. Ο δείκτης αξιολογεί το επίπεδο ανεξαρτησίας ενός ατόμου σε σχέση με την εκτέλεση ορισμένων βασικών δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής (ADL), τον χρόνο που δαπανάται για την εκτέλεση αυτών των δραστηριοτήτων και την ανάγκη για βοήθεια.
Η έννοια της αναπηρίας δεν πρέπει να συγχέεται με την ανικανότητα για εργασία. Ανικανότητα για εργασία σημαίνει μερική ή πλήρης έλλειψη ικανότητας ανάληψης επαγγελματικής δραστηριότητας. Αυτή προκαλείται από παραβίαση της αποτελεσματικότητας του οργανισμού. Ένα άτομο που είναι ανίκανο για εργασία δεν έχει καμία προοπτική να ανακτήσει την ικανότητά του να εργάζεται μετά από επανεκπαίδευση.
Οι ιατροδικαστές του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων αποφασίζουν για το θέμα αυτό.
Ο βαθμός αναπηρίας είναι πολύ σημαντικός παράγοντας, ιδίως όταν πρόκειται για αποζημίωση των εργαζομένων. Δεδομένου ότι εξηγεί το ποσοστό της αναπηρίας από ιατρικής άποψης, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την αυτονομία του ενδιαφερόμενου ατόμου, ο αριθμός αυτός χρησιμοποιείται για τον καθορισμό των πληρωμών, των υπηρεσιών ή των παροχών που θα λάβει κάποιος για να διασφαλίσει ότι η ποιότητα ζωής του είναι καλή. Η διαφορά μεταξύ μόνιμης και προσωρινής αναπηρίας είναι επίσης σημαντική, αλλά εξαρτάται από τους εθνικούς κανονισμούς. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την αυστραλιανή νομοθεσία σχετικά με τον ορισμό της αναπηρίας, ένα άτομο θεωρείται ανάπηρο όταν ο βαθμός αναπηρίας είναι 20% ή περισσότερο στους πίνακες αναπηρίας και δεν είναι σε θέση να συνεχίσει να εργάζεται 30 ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα ή να επανεκπαιδευτεί για πλήρη αμειβόμενη εργασία εντός των επόμενων δύο ετών. Σε περίπτωση πρώτου τραυματισμού και μετά από αξιολόγηση διαπιστώνεται ότι η κατάσταση δεν είναι μόνιμη και μπορεί να αλλάξει, διαπιστώνεται προσωρινός βαθμός αναπηρίας. Μόνιμη αναπηρία σημαίνει ότι το επίπεδο αναπηρίας δεν αναμένεται να αλλάξει με την πάροδο του χρόνου.
Συνοψίζοντας, ανεξάρτητα από το είδος της αναπηρίας, η διενέργεια αξιολόγησης του βαθμού αναπηρίας είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί ότι τα άτομα με αναπηρία λαμβάνουν δίκαιη αποζημίωση, βοήθεια και παροχές που θα τους εξασφαλίσουν την ίδια ποιότητα ζωής με τα άτομα χωρίς αναπηρία.
Λειτουργικές ικανότητες των ατόμων με αναπηρία
Ένα βασικό ερώτημα είναι ο τρόπος αξιολόγησης των λειτουργικών ικανοτήτων των ατόμων με αναπηρία. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται τεστ και ερωτηματολόγια, το πιο συνηθισμένο από τα οποία αναφέρεται παραπάνω ο δείκτης Barthel.
Ο δείκτης Barthel
Ο δείκτης Barthel είναι ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα εργαλεία για την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων του επιπέδου αναπηρίας ή του επιπέδου αξιοπιστίας με την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής. Αξιολογούνται δέκα βασικές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, όπως η προσωπική υγιεινή, το φαγητό, η χρήση της τουαλέτας, η αλλαγή θέσης και κίνησης, το ντύσιμο και ο έλεγχος των σφιγκτήρων. Η μέγιστη δυνατή βαθμολογία είναι 100. Όταν ένας ασθενής λαμβάνει 86-100 βαθμούς η κατάστασή του αξιολογείται ως ελαφριά, με 21-85 βαθμούς η κατάσταση του ασθενούς αξιολογείται ως σοβαρή, ενώ με 0-20 βαθμούς ως πολύ σοβαρή.
SF-36
Το SF-36 είναι μια μέθοδος αξιολόγησης της τρέχουσας κατάστασης της υγείας των ασθενών σε διάφορα στάδια της νόσου. Η κλίμακα αποτελείται από 36 ερωτήσεις που χωρίζονται σε οκτώ κατηγορίες οι οποίες αξιολογούν: τη σωματική λειτουργικότητα, τους σωματικούς περιορισμούς, τον πόνο, τη γενική υγεία, τη ζωτικότητα, την κοινωνική λειτουργικότητα, τους περιορισμούς στην εκπλήρωση του σημερινού ρόλου λόγω συναισθηματικών διαταραχών και την ψυχική υγεία. Η μέθοδος απάντησης κάθε ομάδας ερωτήσεων ποικίλλει από διχοτομικές (ναι/όχι) έως κλίμακες Likert 3, 5 και 6 σημείων.
Μετά τον επανυπολογισμό, σύμφωνα με ορισμένους κανόνες, των βαθμών και από τις 8 κατηγορίες, προκύπτει μια βαθμολογία με τη μορφή μιας κλίμακας 100 βαθμών από το 0 έως το 100, όπου υψηλότερες βαθμολογίες υποδηλώνουν καλύτερη ποιότητα ζωής.
Η τυποποιημένη μορφή του SF-36 εξετάζει την ποιότητα ζωής με βάση τις τελευταίες 4 εβδομάδες.
Η έρευνα υγείας SF-36 είναι μια σύντομη έρευνα υγείας πολλαπλών χρήσεων, η οποία περιλαμβάνει 36 ερωτήσεις. Αποδίδει ένα προφίλ βαθμολογιών οκτώ κλιμάκων καθώς και συνοπτικές σωματικές και ψυχικές μετρήσεις. Το SF-36 είναι μια γενική μέτρηση της κατάστασης της υγείας σε αντίθεση με μια μέτρηση που στοχεύει σε μια συγκεκριμένη ηλικία, ασθένεια ή ομάδα θεραπείας. Κατά συνέπεια, το SF-36 έχει αποδειχθεί χρήσιμο για τη σύγκριση γενικών και ειδικών πληθυσμών, την εκτίμηση της σχετικής επιβάρυνσης από διάφορες ασθένειες, τη διαφοροποίηση των οφελών για την υγεία που προκύπτουν από ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών θεραπειών και τον έλεγχο μεμονωμένων ασθενών.
Η σωματική δραστηριότητα (ΣΔ) αποτελεί βασικό στοιχείο της διατήρησης της υγείας των ενηλίκων με νοητική αναπηρία (ΝΑ), η οποία αντανακλάται στην ποιότητα ζωής τους. Ωστόσο, έχει αποδειχθεί ότι ως επί το πλείστον ακολουθούν καθιστική ζωή και έχουν υψηλότερο ποσοστό υπέρβαρου και παχυσαρκίας.
Σε μελέτες για την αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης των ατόμων με νοητική αναπηρία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο δείκτης φυσικής κατάστασης Zuchora. Ο δείκτης αποτελείται από ένα σύνολο δοκιμασιών (κινητικές ασκήσεις) που είναι εύκολο να εκτελεστούν και δεν απαιτούν εξειδικευμένο εξοπλισμό.
Επιτρέπουν την αξιολόγηση της ταχύτητας, της ικανότητας άλματος, της δύναμης των χεριών, της ευλυγισίας, της αντοχής και της δύναμης των κοιλιακών μυών, ενώ το επίπεδο των επιδόσεών τους είναι εύκολο να εκτιμηθεί.
-
- Ταχύτητα.
Τρέξτε γρήγορα στη θέση τους για 10 δευτερόλεπτα, σηκώνοντας τα γόνατά σας ψηλά και χτυπώντας παλαμάκια κάτω από το σηκωμένο πόδι. Μετρήστε τον αριθμό των χειροκροτημάτων.
- Ικανότητα άλματος.
Πηδήξτε μακριά και με τα δύο πόδια από το σημείο. Μετρήστε το αποτέλεσμα με τα δικά σας πόδια. Στρογγυλοποιήστε το αποτέλεσμα: λιγότερο από ½ πόδι – προς τα κάτω, περισσότερο από ½ πόδι – προς τα πάνω (όταν η μέτρηση είναι πάνω από 6,5 πόδια, για παράδειγμα, μετρήστε ως 7).
- Δύναμη βραχίονα.
Πιάστε τη μπάρα ή το κλαδί έτσι ώστε να μπορείτε να κρέμεστε ελεύθερα. Μην αγγίζετε το έδαφος με τα πόδια σας. Δοκιμάστε διαδοχικές ασκήσεις αυξανόμενης δυσκολίας.
- Ευελιξία.
Σταθείτε σε στάση προσοχής χωρίς να λυγίζετε τα πόδια σας στα γόνατα. Εκτελέστε μια αργή κάμψη του κορμού προς τα εμπρός με συνεχή κίνηση. Τα πόδια ίσια. Το μόνο πράγμα που μετράει είναι η σωστή εκτέλεση της εργασίας.
- Αντοχή.
Δοκιμάστε πόση ώρα μπορείτε να τρέξετε. Μπορείτε να εκτελέσετε το τεστ με δύο τρόπους: επί τόπου σε ρυθμό περίπου 120 βημάτων ανά λεπτό ή σε απόσταση. Στην πρώτη περίπτωση, η διάρκεια του τρεξίματος είναι καθοριστική, στη δεύτερη – η απόσταση που καλύπτεται.
- Δύναμη των κοιλιακών μυών.
Ξαπλώστε ανάσκελα. Σηκώστε τα πόδια σας λίγο πάνω από το έδαφος και εκτελέστε σταυρωτά ψαλίδια. Το αποτέλεσμα καθορίζεται από τη διάρκεια της δοκιμασίας.
Αρχές για την εκτίμηση του βαθμού εξάρτησης στην εθνική νομοθεσία
Οι γενικές αρχές για την αξιολόγηση του βαθμού αναπηρίας ρυθμίζονται, φυσικά, και από την εθνική νομοθεσία, για παράδειγμα στην Τσεχική Δημοκρατία (νόμος αριθ. 108/2006 Coll. για τις κοινωνικές υπηρεσίες, όπως τροποποιήθηκε):
- Κατά την αξιολόγηση του βαθμού εξάρτησης, αξιολογείται η ικανότητα διαχείρισης των καθημερινών δραστηριοτήτων (ADL):
- κινητικότητα,
- προσανατολισμός,
- επικοινωνία,
- τρώγοντας,
- ντύσιμο και υποδήματα,
- προσωπική υγιεινή,
- τουαλέτα,
- υγειονομική περίθαλψη,
- προσωπικές δραστηριότητες,
- διαχείριση του νοικοκυριού.
Κινητικότητα
α) Η ικανότητα διαχείρισης αυτής της βασικής ADL (δραστηριότητα καθημερινής διαβίωσης) θεωρείται ως η κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο είναι ικανό να τη διαχειριστεί:
- να σηκώνεται και να κάθεται,
- στέκεται,
- αναλαμβάνοντας και αλλάζοντας θέσεις,
- μετακίνηση με βήμα προς βήμα περπάτημα, ενδεχομένως με διαλείπουσες στάσεις, εντός του διαμερίσματος και σε συνηθισμένο έδαφος για απόσταση τουλάχιστον 200 μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των ανώμαλων επιφανειών,
- άνοιγμα και κλείσιμο των θυρών,
- ανεβοκατεβαίνοντας μια σκάλα,
- την επιβίβαση και την αποβίβαση από τα μέσα μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με εμπόδια, και τη χρήση τους.
Κατά την αξιολόγηση της κινητικότητας των ADL, αξιολογείται η λειτουργική επίπτωση της βλάβης του μυοσκελετικού συστήματος (άκρα, λεκάνη και σπονδυλική στήλη), δηλαδή η βλάβη των οστών, των μυών και των νεύρων και η επίπτωσή της στην ικανότητα ανεξάρτητης κίνησης, όπως ορίζεται παραπάνω.
Η αδυναμία διαχείρισης της δραστηριότητας του ανοίγματος και του κλεισίματος των θυρών οφείλεται συνήθως σε ταυτόχρονη έκπτωση της λειτουργίας των άνω και των κάτω άκρων ή σε τραυματικές κακώσεις και των δύο άνω άκρων. Η ικανότητα διαχείρισης των ADLs σε περιπτώσεις τραυματικών τραυματισμών αξιολογείται με διευκολύνσεις (ιδίως με προσθετικά εξαρτήματα).
Η διαχείριση της κινητικότητας ADL δεν αξιολογείται σε σχέση με τις αισθητηριακές βλάβες (ούτε καν για τις δραστηριότητες του ανοίγματος και κλεισίματος των θυρών, του βαδίσματος στις σκάλες και της επιβίβασης και αποβίβασης από τα μέσα μεταφοράς για τυφλούς) και τις νοητικές ή ψυχολογικές βλάβες, οι οποίες περιλαμβάνονται και αξιολογούνται στον προσανατολισμό ADL.
β) Μεταφορικά μέσα με εμπόδια θεωρούνται εκείνα τα μεταφορικά μέσα στα οποία η είσοδος/έξοδος περιλαμβάνει τη χρήση σκαλοπατιών.
γ) Το περπάτημα σε ανώμαλες επιφάνειες θεωρείται ιδιαίτερα το περπάτημα σε πεζοδρόμια με κυβόλιθους ή επισκευασμένους δρόμους. Η ικανότητα βάδισης αξιολογείται σε ένα συνηθισμένο περιβάλλον, δηλαδή το βάδισμα σε πεζοδρόμια και άλλους αστικούς δρόμους, και δεν περιλαμβάνει το βάδισμα, για παράδειγμα, σε τουριστικά ορεινά μονοπάτια, καθώς αυτό δεν αποτελεί συνήθη καθημερινή δραστηριότητα.
δ) Η αδυναμία μετακίνησης δεν θεωρείται όταν το άτομο μπορεί να διαχειριστεί την καθημερινή μετακίνηση εντός του διαμερίσματος κρατώντας τα έπιπλα, ή εκτός του διαμερίσματος και της κατοικίας με τη χρήση υποστηρικτικών βοηθημάτων, π.χ. μπαστούνια, πατερίτσες για τα αντιβράχια, πατερίτσες και ενδεχομένως περιπατητές.
ε) Η αδυναμία μετακίνησης θεωρείται όταν ένα άτομο εξαρτάται από αναπηρικό αμαξίδιο, εκτός εάν το αναπηρικό αμαξίδιο χρησιμοποιείται προσωρινά λόγω τρέχουσας επιδείνωσης της υγείας του. Η αδυναμία κινητικότητας μπορεί επίσης να θεωρηθεί για τη βάδιση σε μικρό εύρος με σοβαρά διαταραγμένο πρότυπο βάδισης (συμβιωτικές κινήσεις και των δύο κάτω άκρων με σημαντική στήριξη σε δύο πατερίτσες των αντιβραχιόνων), καθώς αυτό δεν συνιστά βάδιση σε “αποδεκτό πρότυπο”.
στ) Σοβαρές βλάβες ή πλήρης απώλεια της λειτουργίας και των δύο κάτω άκρων λόγω συγγενών ή επίκτητων βλαβών, ανεξαρτήτως αιτιολογίας, μπορεί να οδηγήσουν σε αδυναμία κινητικότητας. Πλεγία σημαίνει ότι δεν υπάρχει ούτε κινητική ούτε αισθητική λειτουργία, ή διατηρείται ατελής αισθητική λειτουργία, με μυϊκή δύναμη που βαθμολογείται από 0 έως 1. Τουλάχιστον σοβαρή πάρεση (μυϊκή δύναμη βαθμού 2) πρέπει συνήθως να καταδεικνύεται σε δύο άκρα- το άτομο είναι συνήθως εξαρτημένο από τη χρήση αναπηρικού αμαξιδίου λόγω της βλάβης της υγείας του.
ζ) Οι εσωτερικές παθήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε αδυναμία κινητικότητας σε σοβαρά (τελικά) στάδια ασθενειών όπου το άτομο χάνει την ικανότητα να ζει ανεξάρτητα, όπως η σφαιρική καρδιακή ή αναπνευστική ανεπάρκεια, ή σε ηλικιωμένα άτομα με σοβαρή σαρκοπενία.
Η ανάγκη βοήθειας ή επίβλεψης από άλλο άτομο για την κινητικότητα δεν μπορεί να θεωρηθεί ως συνοδεία για έναν υπαίθριο περίπατο για την αύξηση της ασφάλειας λόγω του συνήθους κινδύνου πτώσης σε ηλικιωμένους ή για την αύξηση της ασφάλειας ενός παιδιού στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στην κυκλοφορία.
Υποενότητα 5.3 Εισαγωγή στην εφαρμογή χρήσιμων μεθόδων και τεχνικών κατά την εκκένωση ατόμων με αναπηρία στο χώρο εργασίας
Τα προβλήματα που συνοδεύουν τα άτομα με αναπηρία είναι ποικίλα και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το είδος της αναπηρίας και τους σχετικούς περιορισμούς στη γενική φυσική κατάσταση του σώματος, καθώς και από το είδος της βλάβης σε συγκεκριμένα όργανα.
Κανόνες για την ενεργό και ασφαλή εκκένωση των ατόμων αυτών σε περίπτωση κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην εργασία και ανάγκης εκκένωσης.
Λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν καθημερινά τα άτομα με αναπηρία, παρακάτω παρατίθενται ορισμένοι σημαντικοί κανόνες για την ενεργό και ασφαλή εκκένωση των ατόμων αυτών σε περίπτωση κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην εργασία και ανάγκης εκκένωσης.
Η προετοιμασία των διαδικασιών εκκένωσης πρέπει να λαμβάνει υπόψη:
→ το είδος του κτιρίου (αριθμός ορόφων, παράμετροι των οδεύσεων διαφυγής, τύποι χρησιμοποιούμενων συστημάτων ειδοποίησης),
→ ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία που ενδέχεται να εκκενωθούν,
→ το είδος και τη σοβαρότητα της αναπηρίας τους (και, επομένως, τον πιθανό αριθμό εξοπλισμού εκκένωσης και τον αριθμό των βοηθών).
Κατά την ανάπτυξη των διαδικασιών εκκένωσης, είναι επίσης σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη ότι δεν είναι κάθε άτομο με αναπηρία σε θέση να μετακινηθεί ανεξάρτητα στο κτίριο, ιδίως σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Αφού διαγνωστούν οι ανάγκες του ατόμου, μπορεί να είναι απαραίτητο να οριστεί ένας βοηθός/βοηθός/λειτουργός υπεύθυνος για την υποβοήθηση της εκκένωσης του ατόμου αυτού.
Ο αριθμός των βοηθών θα πρέπει να επιλέγεται με γνώμονα το κάθε άτομο σε κάθε περίπτωση, και είναι σκόπιμο κάθε βοηθός να έχει έναν αναπληρωτή. Αυτό γίνεται για να αποφευχθεί μια κατάσταση κατά την οποία, κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης ανάγκης, ο βοηθός απουσιάζει και το άτομο μένει χωρίς βοήθεια.
Οι υπεύθυνοι για την εκκένωση πρέπει να θυμούνται ότι, όταν διασώζουν άλλους, πάνω απ’ όλα προέχει η ασφάλεια: μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό να ενημερώσουν τις υπηρεσίες για τη θέση ενός ατόμου με αναπηρία παρά να προσπαθήσουν να βοηθήσουν στην εκκένωσή του.
Η συχνή κατάρτιση του προσωπικού (γενική και ειδική) είναι επίσης καίριας σημασίας, συμπεριλαμβανομένης της πρακτικής κατάρτισης και όχι μόνο της θεωρητικής. Τα άτομα/ομάδες που είναι υπεύθυνα για την εκκένωση των ατόμων με αναπηρία (ή άλλων ατόμων που χρειάζονται υποστήριξη) βρίσκουν τα άτομα που τους έχουν ανατεθεί και προχωρούν σύμφωνα με τις τρέχουσες ανάγκες, βοηθούν στην έξοδο από την εγκατάσταση με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο που είναι διαθέσιμος τη δεδομένη στιγμή (εάν χρειάζεται, χρησιμοποιώντας καροτσάκια εκκένωσης/στρώματα). Ο αριθμός των συντονιστών εξαρτάται από την οργάνωση της εργασίας στην επιχείρηση. Ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του οργανισμού, μπορεί να οριστεί ένας συντονιστής για ένα τμήμα, όροφο ή κλιμακοστάσιο. Μετά την έξοδο από την εγκατάσταση, το άτομο που συντονίζει τις εργασίες της ομάδας εκκένωσης αναφέρει στον διοικητή εκκένωσης την παρουσία όλων των ατόμων που έχουν εκκενωθεί από την ομάδα.
Παράδειγμα πινακίδων διαδρομής διαφυγής:
Η σωστή εκκένωση όλων των ατόμων με αναπηρία θα πρέπει να γίνεται ως εξής:
- Τα άτομα με περιορισμένη κινητικότητα θα πρέπει να είναι μεταξύ των πρώτων εκκενωμένων για διάφορους λόγους, ενώ όσοι μπορούν να μετακινηθούν με τις δικές τους δυνάμεις θα πρέπει να κλείσουν το ρεύμα της μετακίνησης,
- Ο εξοπλισμός εκκένωσης, όπως οι καρέκλες εκκένωσης, οι ανελκυστήρες κλιμάκων ή άλλος ειδικός εξοπλισμός εκκένωσης θα πρέπει να χρησιμοποιείται πρώτος. Εάν για κάποιο λόγο αυτό δεν είναι εφικτό, τότε τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα και όραση θα πρέπει να εκκενώνονται μεταφερόμενα σε χέρια, καρέκλες, αναπηρικές καρέκλες, κουβέρτες ή άλλο εξοπλισμό που έχει σχεδιαστεί για την εκκένωση ατόμων.
Το προσωπικό που είναι υπεύθυνο για την εκκένωση και εκείνοι που θα το αντικαταστήσουν θα πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι και να γνωρίζουν πώς να ενεργούν κατά τη διάρκεια μιας εκκένωσης, ανάλογα με το είδος της αναπηρίας των ατόμων που εκκενώνονται. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι σε όλες τις περιπτώσεις το πιο σημαντικό είναι η επικοινωνία, καθώς αποτελεί τη βάση για την αποτελεσματική δράση.
Η μεταφορά διασωθέντων ατόμων που είναι τραυματισμένα, με κινητικές δυσκολίες
Η μεταφορά διασωθέντων ατόμων που είναι τραυματισμένα, με κινητικά προβλήματα και, εάν είναι απαραίτητο, με προβλήματα όρασης (υψηλού κινδύνου) μπορεί να πραγματοποιηθεί με μία από τις ακόλουθες μεθόδους:
– Πιάσιμο “άκρων” – ένας από τους διασώστες πιάνει τον διασωθέντα κάτω από τις μασχάλες, στέκεται στο πλάι του κεφαλιού του, και ο άλλος κάτω από τα γόνατα, στέκεται με την πλάτη του προς τον διασωθέντα. Ο διασωζόμενος μεταφέρεται προς τα εμπρός με τα πόδια του,
– μεταφορά “σε σκαμνί” – οι διασώστες με κατάλληλη χειρολαβή σχηματίζουν ένα κάθισμα από τα χέρια, στο οποίο κάθεται ο διασωθείς, κρατώντας τους διασώστες από το λαιμό. Οι διασώστες ελαφρώς στραμμένοι ο ένας προς τον άλλον, διαγώνια προς την κατεύθυνση της εκκένωσης, μεταφέρουν το διασωθέν άτομο,
– μεταφορά με “αιωρούμενη λαβή”. – οι διασώστες πιάνουν ο ένας τα χέρια του άλλου “εξωτερικά”, τοποθετώντας τα κάτω από το κάθισμα του διασωθέντος, με “εσωτερικά” χέρια μετά από αμοιβαία λαβή στο επίπεδο του αγκώνα ασφαλίζουν τον διασωθέντα από πίσω, δημιουργώντας στήριξη στο επίπεδο του άνω μέρους της πλάτης του.
– Η μεταφορά των ατόμων που χρησιμοποιούν το “σκαμνί” μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν ο εκκενωμένος είναι σε θέση να βοηθήσει τον εαυτό του/της με τα χέρια του/της.
-Η λαβή “αιώρησης” χρησιμοποιείται στην περίπτωση διάσωσης ατόμων που έχουν υποστεί τραυματισμούς στο ένα ή και στα δύο χέρια και δεν μπορούν να κρατηθούν από το λαιμό των διασωστών,
– μεταφορά με τη “λαβή του πυροσβέστη” – συνίσταται στο γεγονός ότι ο διασωθείς, μετά από μια κατάλληλη αρχική σύλληψη που εκτελείται από τον διασώστη, βρίσκεται σε πλευρική θέση – κρεμασμένος στους ώμους του. Ο διασώστης έχει περάσει το ένα χέρι ανάμεσα στα πόδια του διασωθέντος, κρατώντας το χέρι του διασωθέντος στο ύψος του καρπού, ενώ το άλλο χέρι του διασωθέντος κρέμεται ελεύθερα πίσω. Ο διασώστης έχει επίσης το άλλο χέρι ελεύθερο και μπορεί να το χρησιμοποιήσει, για παράδειγμα, για να κρατηθεί από το κιγκλίδωμα της σκάλας, τις πλευρές μιας σκάλας κ.λπ…,,
– Όταν μεταφέρετε με “λαβή πλήθους” – Το διασωζόμενο άτομο βάζει τα χέρια του/της από πίσω πάνω από τους ώμους του διασώστη έτσι ώστε να κρέμονται πάνω από το στήθος του διασώστη. Το σώμα πρέπει να στηρίζεται στην πλάτη του διασώστη έτσι ώστε τα πόδια να κρέμονται 15 – 20 cm πάνω από το έδαφος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο διασώστης κρατάει τα κρεμασμένα χέρια του μεταφερόμενου.
Υποενότητα 5.4 Παραδείγματα εφαρμογής μεθόδων/τεχνικών χρήσιμων κατά την παροχή βοήθειας σε άτομα με αναπηρία κατά τη διάρκεια μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης στο χώρο εργασίας
Ειδικοί κανόνες εκκένωσης για άτομα με αναπηρία ανά είδος αναπηρίας.
Αρχές εκκένωσης ατόμων με κινητικές αναπηρίες (π.χ. σε αναπηρικό αμαξίδιο, με πατερίτσες, με μπαστούνι) σε περίπτωση μπλοκαρίσματος του ανελκυστήρα:
- εξασφάλιση προτεραιότητας στην εκκένωση ατόμων με αναπηρία ή ειδικές ανάγκες,
- μεταφορά ατόμου με αναπηρία ή ειδικές ανάγκες με τη χρήση λαβής “άκρου”
- μεταφορά ατόμου με αναπηρία ή ειδικές ανάγκες “σε σκαμνί”
- μεταφέροντας με τη “μέθοδο του πλήθους”
Χρήση καρεκλών και συσκευών μεταφοράς
Οι συνηθισμένες καρέκλες δεν έχουν σχεδιαστεί για τη μεταφορά ανθρώπων. Η ανύψωση μιας καρέκλας με ένα άτομο επάνω της είναι πολύ δύσκολη και επικίνδυνη. Δεν υπάρχουν καλές χειρολαβές. Στις σκάλες τα πόδια της καρέκλας τείνουν να χτυπούν τα σκαλοπάτια. Στο εμπόριο κυκλοφορούν διάφορες εκδόσεις μιας καρέκλας εκκένωσης τύπου σεντάν-καρέκλας για να ξεπεραστούν ορισμένες από τις δυσκολίες. Η καρέκλα σεντάν, που χρησιμοποιείται γενικά με το μεταφερόμενο άτομο στραμμένο προς τα πίσω, επιβαρύνει περισσότερο τον μπροστινό φορέα όταν χρησιμοποιείται σε σκάλες. Μια “καρέκλα μεταφοράς” – απλά ένα πτυσσόμενο κάθισμα και μια πλάτη με στηρίγματα που χρησιμεύουν ως πλευρικές λαβές μεταφοράς – μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συσκευή μεταφοράς ή ως συσκευή μεταφοράς. Είναι ιδιαίτερα εύκολη στη χρήση εάν το άτομο κάθεται συνήθως σε αυτήν ενώ χρησιμοποιεί το αναπηρικό αμαξίδιο. Στη συνέχεια, εσείς και ένα άλλο άτομο απλά σηκώνετε από τις πλευρικές λαβές και απομακρύνεστε από το αναπηρικό αμαξίδιο. Μια συσκευή μεταφοράς τύπου σφεντόνας που ονομάζεται “Scoop Transporter” διαθέτει ακόμη και ιμάντες ώμου που επιτρέπουν τη χρήση των χεριών για άλλες δραστηριότητες (όπως το άνοιγμα των θυρών). Διατίθεται στην αγορά κυρίως για χρήση σε εξωτερικούς χώρους.
Συσκευές κατάβασης σκαλοπατιών:
Εκκένωση ατόμων σε αναπηρικά αμαξίδια
Τα άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο προτιμούν γενικά να παραμείνουν σε αυτό κατά τη διάρκεια της εκκένωσής τους, καθώς το αμαξίδιο είναι ζωτικής σημασίας για την κανονική τους κινητικότητα. Τα αφαιρούμενα ή κινούμενα μέρη, όπως τα μπράτσα, τα υποπόδια ή οι τροχοί, δεν πρέπει να αρπάζονται. Ακόμη και οι λαβές στις πίσω χειρολαβές ώθησης μπορεί να γλιστρήσουν.
Η εξοικείωση με τα διάφορα μέρη τουλάχιστον του τυπικού αναπηρικού αμαξιδίου είναι απαραίτητη, και συνιστάται εξάσκηση στο κύλισμα ή τη μεταφορά του κάτω πριν από την εκδήλωση έκτακτης ανάγκης. Η εξάσκηση πρέπει να ξεκινά με ένα μη κατειλημμένο αναπηρικό αμαξίδιο.
Κατά τη μετακίνηση ενός αναπηρικού αμαξιδίου στις σκάλες, αυτό θα πρέπει να γέρνει προς τα πίσω για να μην πέσει ο επιβάτης και για να είναι ευκολότερη η μεταφορά του. Για την κύλιση, με τους μεγαλύτερους πίσω τροχούς στις άκρες των σκαλοπατιών, οι χειρολαβές θα είναι πολύ χαμηλά για τον πίσω φορέα. Απαιτείται βοήθεια από ένα ή δύο άτομα στο μπροστινό μέρος του αναπηρικού αμαξιδίου.
Στο μπροστινό μέρος, κρατήστε το πλαίσιο του αναπηρικού αμαξιδίου πίσω από τα υποπόδια ακριβώς πάνω από τους μικρότερους μπροστινούς τροχούς. Εάν δεν υπάρχει δεύτερο άτομο που να βοηθάει μπροστά, μπορεί να χρειαστεί να στραφείτε προς την καρέκλα και να κατεβείτε τις σκάλες με προσοχή. Ωστόσο, με δύο άτομα μπροστά, υπάρχει κίνδυνος να προσκρούσετε στα πλαϊνά της σκάλας.
Μεταφορά από αναπηρικό αμαξίδιο σε συσκευή εκκένωσης
Συχνά, το άτομο που μεταφέρεται μπορεί να βοηθήσει τον διασώστη. Εάν υπάρχει ελάχιστη ή καθόλου δύναμη στα κάτω άκρα, θα χρειαστεί να σηκωθεί ολόκληρο το βάρος. Το αναπηρικό αμαξίδιο πρέπει να σταθμεύει με τα φρένα του, κοντά και υπό γωνία με την άλλη συσκευή. Το άτομο που βοηθάει πρέπει να κοιτάζει προς το άτομο που μεταφέρεται, τοποθετώντας τα πόδια του ανάμεσα στα πόδια του ατόμου που μεταφέρεται. Τα χέρια θα πρέπει να τοποθετούνται κάτω από τα χέρια του μεταφερόμενου ατόμου και στη συνέχεια θα πρέπει να το ανυψώνουν σε όρθια θέση. Τα πόδια πρέπει να περιστρέφονται ώστε να ευθυγραμμίζονται με τη συσκευή στην οποία θα καθίσει το άτομο. Εάν το μεταφερόμενο άτομο πρέπει να κρατηθεί, θα πρέπει να πιάσει τη μέση ή τους ώμους του βοηθού, όχι τον λαιμό. Η χρήση ζώνης μεταφοράς γύρω από τη μέση του μεταφερόμενου ατόμου θα διευκολύνει τη διαδικασία και θα μειώσει την πιθανότητα κάμψης ή λύγισμα της πλάτης.
Εκκένωση ατόμων με ορατά σημάδια άγχους και πανικού ή ατόμων στο φάσμα του αυτισμού:
Τα άτομα με ψυχικές διαταραχές μπορεί, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, να κρύβονται σε διάφορα σκοτεινά ή δυσπρόσιτα δωμάτια- καθοδήγηση ενός τέτοιου ατόμου (παίρνοντάς το από το χέρι) από τρίτο προς την έξοδο κινδύνου με ήρεμο και αποφασιστικό τρόπο, που θα φαίνεται με χειρονομίες και φωνή (που θα διασφαλίζει ότι το άτομο με αναπηρία θα αισθάνεται ασφαλές)- κατά την καθοδήγηση ενός τέτοιου ατόμου, περιγράψτε προφορικά το περιβάλλον και ανακοινώστε τα εμπόδια που πλησιάζουν, π.χ. “κάτω” ή “πάνω” από σκάλες.
Κανόνες εκκένωσης ατόμων με προβλήματα όρασης ή ατόμων με προβλήματα όρασης
- καθοδήγηση του ατόμου από τρίτο προς το σημείο αναμονής (εάν υπάρχει) ή απευθείας προς την έξοδο κινδύνου (ο τρίτος βάζει το χέρι του ατόμου με προβλήματα όρασης στον ώμο του.
- Σε ένα στενό πέρασμα, το άτομο με προβλήματα όρασης θα πρέπει να λάβει προφορικό σήμα και να τεντώσει τον αγκώνα του προς τα πίσω. Στη συνέχεια, το άτομο με προβλήματα όρασης θα ακολουθήσει τον αρχηγό πίσω από την πλάτη του. Όταν καθοδηγείτε ένα άτομο με προβλήματα όρασης, περιγράψτε προφορικά το περιβάλλον και ανακοινώστε τα επερχόμενα εμπόδια, π.χ. “κάτω” ή “πάνω” από σκάλες- άλλοι τρόποι είναι τρόποι κατάλληλοι για την εκκένωση ατόμων με κινητικά προβλήματα.
- Κατά την εκκένωση, προειδοποιήστε το τυφλό άτομο πριν έρθετε σε σωματική επαφή. Ξεκινήστε με προφορική επαφή. Αναφέρετε το όνομά σας και φροντίστε να πείτε τι συμβαίνει.
- Οι τυφλοί χρησιμοποιούν τα χέρια τους για την ισορροπία τους, γι’ αυτό μην αρπάζετε το χέρι του ατόμου, μην το τραβάτε, μην πιάνετε το μπαστούνι, μην το σπρώχνετε ή μην το μετακινείτε. Αν θέλετε να καθοδηγήσετε ένα τέτοιο άτομο, προσφέρετε του το χέρι σας. Τότε θα σταθεί πίσω σας και θα σας πιάσει με το χέρι της λίγο πάνω από τον αγκώνα. Θα περάσει τέσσερα δάχτυλα ανάμεσα στο χέρι και τον κορμό σας και θα βάλει τον αντίχειρά της γύρω από το χέρι σας από έξω. Με αυτόν τον τρόπο, το τυφλό άτομο θα μπορεί να βλέπει απόλυτα τι κινήσεις κάνετε.
- Να θυμάστε ότι όταν κινείστε με τυφλό άτομο, ο βοηθός πηγαίνει πάντα και παντού πρώτος και ο τυφλός μισό βήμα πίσω από τον διασώστη.
- Θυμηθείτε να παρατηρείτε όχι μόνο το έδαφος μπροστά σας και το τυφλό άτομο, αλλά και τον χώρο που καλύπτει το σώμα του τυφλού ατόμου. Η ιδέα είναι να βεβαιωθείτε ότι δεν κολλάτε σε κανένα αντικείμενο που κρέμεται, στέκεται, προεξέχει έξω από το περίγραμμα του κτιρίου κ.λπ.
- Αν βρεθείτε σε στενό χώρο (όπως μια στενή πόρτα), δώστε σήμα στον τυφλό προφορικά και τεντώνοντας τον αγκώνα σας προς τα πίσω. Τότε ο τυφλός θα κρυφτεί πίσω από την πλάτη σας και εσείς θα μπορέσετε να διασχίσετε το δρόμο πίσω από την πλάτη του διασώστη. Όταν περπατάτε, φροντίστε να περιγράφετε το περιβάλλον σας και να επισημαίνετε τα εμπόδια, όπως “ανεβαίνετε” ή “κατεβαίνετε” σκάλες.
Αρχές εκκένωσης ατόμων με προβλήματα ακοής
Η οργάνωση της εκκένωσης ατόμων με προβλήματα ακοής συνίσταται στην καθοδήγηση του ατόμου αυτού (αγγίζοντας το χέρι του/της και δίνοντας το χέρι) από ένα τρίτο άτομο προς την κατεύθυνση της εξόδου κινδύνου (γεγονός που θα εξασφαλίσει ότι το άτομο με αναπηρία αισθάνεται ασφαλές).
Σε ένα χώρο εργασίας με εργαζόμενους με προβλήματα ακοής, οι παραδοσιακοί ακουστικοί συναγερμοί (όπως οι σειρήνες πυρκαγιάς) μπορεί να μην είναι αποτελεσματικοί στην ειδοποίηση αυτών των ατόμων για μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπως μια πυρκαγιά. Για να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους, μπορούν να εφαρμοστούν οι ακόλουθες μέθοδοι και τεχνικές:
Οπτικές ειδοποιήσεις:
- Στροβοσκόπια και συναγερμοί που αναβοσβήνουν – Αυτά τα οπτικά σήματα πρέπει να τοποθετούνται σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους, συμπεριλαμβανομένων των διαδρόμων, των τουαλετών και των θέσεων εργασίας, εξασφαλίζοντας ότι είναι ορατά από οποιαδήποτε θέση.
- Πίνακες μηνυμάτων LED: Πίνακες μηνυμάτων LED που μπορούν να εμφανίζουν μηνύματα έκτακτης ανάγκης. Αυτοί οι πίνακες πρέπει να τοποθετούνται στρατηγικά σε σημεία που να είναι εύκολα ορατοί από τους εργαζόμενους. Κατά τη διάρκεια μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης, μπορούν να εμφανίζουν σαφείς οδηγίες όπως “Εκκενώστε τώρα” ή “Φωτιά στο κτίριο”.
Αισθητικές ειδοποιήσεις:
Συσκευές δόνησης: προσωπικές συσκευές δόνησης. Αυτές μπορεί να είναι βραχιολάκια, βομβητές ή συσκευές ενσωματωμένες στους σταθμούς εργασίας τους. Όταν ενεργοποιείται ένας συναγερμός, η συσκευή δονείται για να ειδοποιήσει το άτομο.
Συναγερμοί κουνιστή κρεβατιού: Για χώρους εργασίας με νυχτερινές βάρδιες ή καταλύματα, οι συναγερμοί κουνητή κρεβατιού μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αφύπνιση ατόμων με προβλήματα ακοής κατά τη διάρκεια έκτακτης ανάγκης.
Κανόνες εκκένωσης για άτομα με αναπηρία στο Πανεπιστήμιο Stanford University.
Η τήρηση των κανόνων εκκένωσης για τα άτομα με αναπηρία είναι ζωτικής σημασίας για την ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας. Οι εταιρείες, τα πανεπιστήμια και τα κολέγια το γνωρίζουν αυτό και, ως εκ τούτου, προετοιμάζουν τις κατάλληλες διαδικασίες, οι οποίες θα πρέπει επίσης να εκπαιδεύονται κατά καιρούς. Ένα παράδειγμα των παραπάνω είναι ο “ Οδηγός για την παροχή βοήθειας σε άτομα με αναπηρία σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ” και “ Οδηγός για άτομα με αναπηρία σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ” που εκδόθηκε από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
Οδηγός για την παροχή βοήθειας σε άτομα με αναπηρίες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης
Κατά τη διάρκεια μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης, όλοι πρέπει να ενεργούν κατάλληλα και συνειδητά. Αν δείτε ένα άτομο με αναπηρία να δυσκολεύεται να εκκενώσει την περιοχή, ρωτήστε το αν χρειάζεται βοήθεια πριν αναλάβετε δράση. Ρωτήστε τον καλύτερο τρόπο για να το βοηθήσετε και αν χρειάζεται να ληφθούν συγκεκριμένες προφυλάξεις ή αντικείμενα. Λάβετε υπόψη αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές όταν βοηθάτε άτομα με αναπηρία:
Άτομα που είναι τυφλά ή έχουν χαμηλή όραση
-Κοινοποιήστε την έξοδο της έκτακτης ανάγκης: Εξηγήστε την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και δώστε σαφείς οδηγίες για την έξοδο.
-Προσφορά βοήθειας: Προσφέρετε το χέρι σας για να τους καθοδηγήσετε.
-Προφορική επικοινωνία: Περιγράψτε πού πηγαίνετε και τυχόν εμπόδια στην πορεία.
-Προσανατολισμός σε ασφαλή τοποθεσία: και ρωτήστε τον αν χρειάζεται περαιτέρω βοήθεια.
-Ζώο υπηρεσίας: Εξασφαλίστε ότι το ζώο υπηρεσίας παραμένει με το άτομο, κατανοώντας ότι μπορεί να είναι ανήσυχο.
Άτομα με κώφωση ή βαρηκοΐα
-Ατομική ειδοποίηση: Χρησιμοποιήστε τα φώτα, τα κύματα των χεριών ή το άγγιγμα για να τραβήξετε την προσοχή τους.
-Επικοινωνία: Χρησιμοποιήστε χειρονομίες ή γράψτε οδηγίες, αν ο χρόνος το επιτρέπει.
-Βοήθεια ανάλογα με τις ανάγκες: Συνοδεύστε τους έξω εάν η επικοινωνία δεν είναι σαφής.
Άτομα με περιορισμούς κινητικότητας – μη χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων
-Ρωτήστε αν χρειάζεται βοήθεια: Ελέγξτε αν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις σκάλες ανεξάρτητα ή με ελάχιστη βοήθεια.
-Εξασφάλιση καθαρής διαδρομής: Καθαρίστε τυχόν συντρίμμια που εμποδίζουν τη διαδρομή εξόδου.
-Δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος: Μπορεί να επιλέξουν να παραμείνουν ή να μετακινηθούν σε μια περιοχή καταφυγής μέχρι να φτάσει βοήθεια.
-Επικείμενος κίνδυνος: Χρησιμοποιήστε μια ανθεκτική καρέκλα ή βοηθήστε στη μεταφορά τους σε ασφαλές μέρος, εάν είναι απαραίτητο.
-Βοηθήματα και συσκευές κινητικότητας: Βεβαιωθείτε ότι τα βοηθήματα κινητικότητας θα τους μεταφερθούν το συντομότερο δυνατό.
-Ειδοποιήστε το προσωπικό έκτακτης ανάγκης: Ενημερώστε το προσωπικό έκτακτης ανάγκης για όσους έχουν παραμείνει στο κτίριο και τη θέση τους.
Άτομα με περιορισμούς κινητικότητας – Χρήστες αναπηρικού αμαξιδίου
-Συζητήστε τρόπους και προτιμήσεις: Ρωτήστε τους πώς θα ήθελαν να βοηθηθούν.
-Καρέκλα(-ες) εκκένωσης: Γνωρίστε τη θέση και τη λειτουργία των καρεκλών εκκένωσης, εάν υπάρχουν.
-Εκκένωση ισογείου: Μπορούν να εκκενώσουν αυτόνομα με ελάχιστη βοήθεια εάν βρίσκονται στο ισόγειο.
-Εξασφάλιση καθαρής διαδρομής: Καθαρίστε τυχόν συντρίμμια που εμποδίζουν τη διαδρομή εξόδου.
-Δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος: Μπορούν να επιλέξουν να παραμείνουν ή να μετακινηθούν σε μια περιοχή καταφυγής μέχρι να φτάσει βοήθεια.
-Επικείμενος κίνδυνος: Εάν προτιμούν να μην εγκαταλείψουν το αναπηρικό τους αμαξίδιο, κατευθύνετέ τους στον πλησιέστερο χώρο καταφυγής ή στο κλιμακοστάσιο και ειδοποιήστε το προσωπικό έκτακτης ανάγκης.
-Μεταφορά χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου: Οι περισσότερες αναπηρικές καρέκλες είναι πολύ βαριές για να τις μεταφέρετε, οπότε συζητήστε την καλύτερη μέθοδο μεταφοράς, αν χρειαστεί.
-Βοηθήματα και συσκευές κινητικότητας: Εξασφαλίστε ότι τα βοηθήματα κινητικότητας θα τους μεταφερθούν το συντομότερο δυνατό.
-Ειδοποιήστε το προσωπικό έκτακτης ανάγκης: Ενημερώστε το προσωπικό έκτακτης ανάγκης για όσους έχουν παραμείνει στο κτίριο και τη θέση τους.
Άτομα με ψυχολογικές αναπηρίες
-Παρατηρήστε τη συμπεριφορά και βοηθήστε: Αναγνωρίστε ότι οι συναγερμοί, ο καπνός ή το πλήθος μπορεί να είναι συντριπτικοί. Προσφέρετε βοήθεια με ηρεμία χωρίς να τους αγγίζετε χωρίς άδεια.
-Παροχή διαβεβαίωσης: Ρωτήστε πώς μπορείτε να βοηθήσετε και προσφερθείτε να μείνετε μαζί τους όταν εκκενωθούν, αν χρειαστεί.
Οδηγός για άτομα με αναπηρίες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης
Η ευαισθητοποίηση των ίδιων των ατόμων με αναπηρία σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση εκκένωσης είναι επίσης εξαιρετικά σημαντική. Ως εκ τούτου, το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ έχει επίσης καταρτίσει κανόνες για την προετοιμασία τους και την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων.
Τα άτομα με αναπηρία που χρειάζονται βοήθεια κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να αφιερώσουν χρόνο για να αναπτύξουν ένα προσωπικό σχέδιο εκκένωσης και να λάβουν υπόψη τους τα ακόλουθα κατά τη δημιουργία αυτού του σχεδίου:
- Δημιουργήστε ένα σχέδιο για καταφύγιο στον τόπο και ένα σχέδιο για εκκένωση, ανάλογα με τον τύπο της έκτακτης ανάγκης και τη θέση σας (ακαδημαϊκό περιβάλλον ή κατοικία).
- Βεβαιωθείτε ότι τα στοιχεία επικοινωνίας και όλα τα εναλλακτικά μέσα επικοινωνίας (π.χ. ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τηλέφωνο/κείμενο) είναι ενημερωμένα.
- Προγραμματίστε τη γραμμή έκτακτης ανάγκης του Στάνφορντ στο κινητό σας τηλέφωνο.
- Οργανώστε ένα σύστημα “φίλου” με έναν φίλο ή συνάδελφο που μπορεί να σας ειδοποιήσει για μια έκτακτη ανάγκη, γνωρίζει το πρόγραμμά σας, μπορεί να σας ελέγξει και να σας βοηθήσει όπως χρειάζεται.
- Να γνωρίζετε τη διαθεσιμότητα των καρεκλών εκκένωσης έκτακτης ανάγκης στο κτίριό σας και να ξέρετε πώς να καθοδηγείτε τους άλλους στη χρήση τους.
- Εξετάστε το ενδεχόμενο να φοράτε ετικέτες ιατρικού συναγερμού για να ενημερώνετε τους άλλους για τυχόν σχετικές συνθήκες υγείας κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης ανάγκης.
- Συγκεντρώστε ένα κιτ με προμήθειες έκτακτης ανάγκης που είναι απαραίτητες για να συντηρηθείτε για τουλάχιστον τρεις ημέρες (π.χ. νερό, τρόφιμα που δεν φθείρονται, κουτί πρώτων βοηθειών, φάρμακα).
- Ετικέτα προσαρμοστικού εξοπλισμού με τα τρέχοντα στοιχεία επικοινωνίας.
- Συμπεριλάβετε το ζώο υπηρεσίας ή το κατοικίδιο ζώο σας στο σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης.
- Δείξτε στους άλλους πώς να χειρίζονται το αναπηρικό σας αμαξίδιο ή άλλες βοηθητικές συσκευές.
- Να είστε σε θέση να εκφράσετε με σαφήνεια τις ανάγκες σας στο προσωπικό έκτακτης ανάγκης και στους εθελοντές.
- Προσδιορίστε τοποθεσίες κοντά στην πανεπιστημιούπολη για ιατρική περίθαλψη που συντηρεί τη ζωή (π.χ. αιμοκάθαρση, κατ’ οίκον νοσηλεία).
- Προσδιορίστε τις κύριες και δευτερεύουσες διαδρομές εκκένωσης για τις εγκαταστάσεις της πανεπιστημιούπολης, συμπεριλαμβανομένων των αιθουσών διδασκαλίας, των εργαστηρίων, των χώρων εργασίας, των χώρων αναψυχής, των βιβλιοθηκών και των κατοικιών (σημειώνοντας τις περιοχές καταφυγής/τα κλιμακοστάσια).
- Εξοικειωθείτε με τα Σημεία Συγκέντρωσης Έκτακτης Ανάγκης (ΣΕΑ) των κτιρίων στα οποία συχνάζετε και σημειώστε τις προσβάσιμες διαδρομές, συμπεριλαμβανομένων των εναλλακτικών διαδρομών.
- Κοινοποιήστε το σχέδιό σας στους συντονιστές έκτακτης ανάγκης της πανεπιστημιούπολης, συμπεριλαμβανομένης της προτίμησής σας για βοήθεια κατά τη διάρκεια μιας εκκένωσης.
- Υπερασπιστείτε τον εαυτό σας και εξασκηθείτε συχνά στο προσωπικό σας σχέδιο εκκένωσης και αναθεωρήστε το ανάλογα με τις ανάγκες.
- Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, λάβετε τα κατάλληλα και σκόπιμα μέτρα. Καλέστε για βοήθεια έκτακτης ανάγκης και επικοινωνήστε με τη γραμμή έκτακτης ανάγκης του Stanford για τις πιο πρόσφατες πληροφορίες. Εάν υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια, ζητήστε βοήθεια εάν χρειαστεί.
Σεισμός
- Δημιουργήστε έναν ασφαλή χώρο για τον εαυτό σας.
- Αποφύγετε να προσπαθήσετε να βγείτε αμέσως από το κτίριο για να αποφύγετε τραυματισμούς από πτώση συντριμμιών.
- Μετακινηθείτε σε ασφαλές σημείο, όπως σε εσωτερικό τοίχο ή πόρτα, και μείνετε μακριά από παράθυρα, ανασφάλιστα έπιπλα ή βαριά αντικείμενα που μπορεί να πέσουν ή να ανατραπούν.
- Κλειδώστε την αναπηρική σας καρέκλα.
- Καλύψτε το κεφάλι σας και προστατέψτε τον εαυτό σας όσο το δυνατόν καλύτερα.
- Μην επιχειρήσετε να μεταφερθείτε από την αναπηρική καρέκλα ή το κρεβάτι σας μέχρι να σταματήσει το τρέμουλο.
- Μόλις σταματήσει η δόνηση, ελέγξτε τον εαυτό σας για τραυματισμούς, αναζητήστε κινδύνους και αποφασίστε αν είναι ασφαλές να εκκενώσετε το χώρο ή να παραμείνετε εκεί μέχρι να φτάσει το προσωπικό έκτακτης ανάγκης.
Φωτιά
- Εάν βρίσκεστε στον πρώτο όροφο, εκκενώστε το κτίριο μόνοι σας ή με βοήθεια, ανάλογα με τις ανάγκες.
- Εάν βρίσκεστε σε ανώτερους ορόφους, προχωρήστε στην περιοχή καταφυγής ή στο κλιμακοστάσιο.
- Ενημερώστε τον προϊστάμενό σας, τον διαχειριστή του κτιρίου ή τον συνάδελφό σας ότι θα παραμείνετε σε αυτή την ασφαλή θέση και θα περιμένετε να φτάσει βοήθεια ή προσωπικό έκτακτης ανάγκης.
- Ποτέ μην ανοίγετε πόρτες που είναι πολύ ζεστές.
- Ζητήστε βοήθεια για να μεταφερθείτε με το αναπηρικό σας αμαξίδιο ή να μεταφερθείτε σε μια καρέκλα εκκένωσης, εάν υπάρχει.
- Αναφερθείτε στο καθορισμένο σημείο συγκέντρωσης έκτακτης ανάγκης (EAP) του κτιρίου και περιμένετε περαιτέρω οδηγίες.
Συνοψίζοντας, μια αποτελεσματική εκκένωση σε έναν μεγάλο και πολύπλοκο χώρο όπως το πανεπιστήμιο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον κατάλληλο σχεδιασμό και τη γνώση των διαδικασιών, τόσο από εκείνους που βοηθούν τα άτομα με αναπηρία όσο και από τα ίδια τα άτομα με αναπηρία.
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι
Τίτλος | Σύντομη περιγραφή | Σύνδεσμος |
Ο δείκτης Barthel ADL: μελέτη αξιοπιστίας | Άρθρο σχετικά με τον Δείκτη Barthel ADL | http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=PubMed&list_uids=3403500&dopt=Abstract |
Κατάσταση ADL στο εγκεφαλικό επεισόδιο: σχετικά πλεονεκτήματα τριών τυποποιημένων δεικτών | Άρθρο σχετικά με την κατάσταση ADL στο εγκεφαλικό επεισόδιο: σχετικές αξίες τριών τυποποιημένων δεικτών | http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=PubMed&list_uids=7406673&dopt=Abstract |
Αξιολόγηση της σωματικής δραστηριότητας ενηλίκων με νοητική αναπηρία | Άρθρο σχετικά με την αξιολόγηση της σωματικής δραστηριότητας ενηλίκων με νοητική αναπηρία | https://e–szkolaspecjalna.pl/resources/html/article/details?id=236574&language=en |
Η Premier League κατηγορείται ότι δεν εξασφάλισε την πρόσβαση για τους οπαδούς που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο | Άρθρο για την Premier League | https://www.theguardian.com/football/2023/may/31/premier-league-accused-of-failing-to-guarantee-access-for-wheelchair-fans |
Νόμος αριθ. 108/2006 Coll. για τις κοινωνικές υπηρεσίες | Νόμος περί κοινωνικών υπηρεσιών αριθ. 108/2006 | https://www.mpsv.cz/documents/20142/1039146/2013_24783_Priloha1.pdf/cc685122-ab3e-1dc3-c0e1-b92ca0417b66
|
Ο δείκτης Zuchora | Άρθρο σχετικά με τη δοκιμή του Krzysztof Zuchora | http://sporttopestka.pl/test–sprawnosci–fizycznej–indeks–zuchory/ |
Εκκένωση ατόμων με αναπηρία | Εγχειρίδιο που περιέχει όλα τα σχετικά με την εκκένωση θέματα | https://polskabezbarier.org/ewakuacja |
Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης | Μελέτη περίπτωσης σχετικά με τις διαδικασίες εκκένωσης για μαθητή με κινητική αναπηρία | https://www.washington.edu/accesscomputing/case–emergency–case–study–evacuation–procedures–student–mobility–impairment |
SF-36 | SF-36 | https://www.eviq.org.au/getmedia/97326ca3-24bc-4a41-b49e-ec0aed52af61/Self-health-assesment-SF-36.pdf.aspx |
Ο Δείκτης Fitness Zuchora | Τεστ φυσικής κατάστασης από τον Zuchora | http://www.yeah.edu.pl/docs/fitness.pdf |
Πανεπιστήμιο Στάνφορντ | Πόροι που σχετίζονται με την αναπηρία | https://diversityandaccess.stanford.edu/disability–access/disability–related–resources
|
Μελέτη Περίπτωσης
Τίτλος | Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης: Μαθητής με κινητική αναπηρία: Μελέτη περίπτωσης για τις διαδικασίες εκκένωσης |
Προέλευση | Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, Ηνωμένες Πολιτείες |
Στόχος | Αυτή η μελέτη περίπτωσης απεικονίζει τα εξής:
|
Ιστορικό | Ο Steve είναι δευτεροετής φοιτητής και μένει στον τέταρτο όροφο του Johnson Hall. Έχει παραπληγία και χρησιμοποιεί αναπηρικό καροτσάκι. |
Πρόβλημα | Ο Steve είχε μια ανησυχία σχετικά με μια πρόσφατη άσκηση πυρόσβεσης που έλαβε χώρα στην εστία του. Τη νύχτα της άσκησης δεν ειδοποιήθηκε. Είδε τις πινακίδες που αναβόσβηναν και άκουσε τον συναγερμό και υπέθεσε ότι επρόκειτο για πραγματική πυρκαγιά. Ανησύχησε επειδή καθ’ όλη τη διάρκεια της άσκησης, κανείς δεν ήρθε να τον βοηθήσει. Όταν ανέφερε τις ανησυχίες του στο προσωπικό του κοιτώνα, εκείνοι έδειξαν ελάχιστο ενδιαφέρον. |
Λύση | Ο Steve τηλεφώνησε στον σύμβουλό του στο γραφείο εξυπηρέτησης φοιτητών με αναπηρία και εξήγησε την κατάσταση και τις ανησυχίες του. Ο σύμβουλος της υπηρεσίας εξυπηρέτησης φοιτητών με αναπηρία επικοινώνησε με τον διευθυντή της φοιτητικής εστίας για να ενημερωθεί σχετικά με τις διαδικασίες της φοιτητικής εστίας σε περίπτωση άσκησης πυρκαγιάς. Δεν υπήρχαν πολιτικές ή διαδικασίες εκκένωσης. |
Ερωτήσεις για συζήτηση | Ποια μέτρα πρέπει να λάβουν οι πανεπιστημιακές αρχές για να αποτρέψουν την επανάληψη μιας τέτοιας κατάστασης στο μέλλον;
Ποια διαδικασία ή οδηγός δράσης πρέπει να αναπτυχθεί; |
Αναφορά | https://www.washington.edu/accesscomputing/case-emergency-case-study-evacuation-procedures-student-mobility-impairment |
Αυτοαξιολόγηση
Συμπέρασμα
Δεδομένης της πολυπλοκότητας του προβλήματος, απαιτείται μια πολύπλευρη προσέγγιση για να βοηθηθούν τόσο οι εργαζόμενοι όσο και τα άτομα με αναπηρίες να μάθουν να εκκενώνουν αποτελεσματικά. Η συμπερίληψη διαφορετικών αισθήσεων και τρόπων μάθησης θα παρείχε μια πιο ολοκληρωμένη εμπειρία και θα βοηθούσε στην αξιοποίηση των δυνατών σημείων του κάθε ατόμου. Οι ασκήσεις εκκένωσης παραμένουν ένας σημαντικός εκπαιδευτικός παράγοντας για τους εργαζόμενους και τα άτομα με αναπηρία. Θα ήταν ενδιαφέρον να αναπτυχθούν εναλλακτικές μέθοδοι πρακτικής εκπαίδευσης. Για παράδειγμα, η δημιουργία παιχνιδιών που χρησιμοποιούν την τεχνολογία ως μέσο θα μπορούσε να προσομοιώσει ρεαλιστικά μια κατάσταση πυρκαγιάς και να δώσει στα άτομα με αναπηρία την ευκαιρία να μάθουν με λιγότερο κίνδυνο. Επιπλέον, αυτού του είδους οι πρακτικές μπορούν να αναπτυχθούν και για τους εργαζόμενους. Πράγματι, η διεξαγωγή ασκήσεων είναι χρονοβόρα και δύσκολο να οργανωθεί με μεγάλη συχνότητα εμφάνισης. Αν και αυτό δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί, ένα μέρος που θα μπορούσε να εξεταστεί θα μπορούσαν να είναι σοβαρές ασκήσεις που προσομοιώνουν το παιχνίδι, παρέχοντας εκπαίδευση για τους νέους υπαλλήλους και χρησιμεύοντας ως υπενθύμιση για τους παλαιότερους υπαλλήλους, μειώνοντας ενδεχομένως την ανάγκη για συχνές ασκήσεις σε πραγματικό κόσμο.
Βιβλιογραφία
Thériault, W., Blanchet, G., Vincent, C., Feillou, I., Ruel, J., & Morales, E. (2024). Τρέχουσες στρατηγικές εκμάθησης της εκκένωσης από πυρκαγιά για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία σε ιδιωτικές κατοικίες ηλικιωμένων και οίκους μακροχρόνιας φροντίδας: μια επισκόπηση. Frontiers in rehabilitation sciences, 5, 1305180. https://doi.org/10.3389/fresc.2024.1305180
Mahoney FI, Barthel DW. Λειτουργική αξιολόγηση: Barthel. Md State Med J 1965, 14: 61
Ware JE. Κλίμακες για τη μέτρηση των γενικών αντιλήψεων για την υγεία. Health Serv Res 1976, 11: 396-415.
Baranowski, Mariusz. 2015. “Η ηθική του εγωισμού και το πνεύμα της παγκοσμιοποίησης. Σχετικά με τα αντικοινωνικά θεμέλια της κοινωνικής πολιτικής”. Στο P. Zuk και P. Zuk (επιμ.). Για την κουλτούρα του φόβου και τη βιομηχανία ασφάλειας (σσ. 115-124). Βαρσοβία: Oficyna Naukowa.
Baranowski, Mariusz. 2016. “Η κοινωνιολογική διάσταση του κράτους πρόνοιας”. Στο M. Baranowski, P. Cichocki και M. Maraszkiewicz (επιμ.). Ο δημόσιος χώρος και το κράτος πρόνοιας (σσ. 59-72). Poznan: Επιστημονικός εκδοτικός οίκος της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών. UAM.
Baranowski, Mariusz. 2019. “Ο αγώνας για την κοινωνική πρόνοια: Προς μια αναδυόμενη κοινωνιολογία της πρόνοιας”. Society Register 3(2): 7-19.
Chrzanowska, Iwona. 2013. “Η αναπηρία και η απειλή της περιθωριοποίησης και του αποκλεισμού. Σκέψεις στο πλαίσιο της θεωρίας της κατώτερης τάξης”. Εκπαιδευτικές Σπουδές 25: 63-74.
Gleń, Piotr, Jarocka-Mikrut, & Aleksandra. 2015. “Ο ρόλος της αρχιτεκτονικής στην καθημερινή λειτουργικότητα των ατόμων με αναπηρία με ιδιαίτερη προσοχή στα άτομα με τυφλότητα και προβλήματα όρασης”. Building and Architecture 14(2): 40.
Konarska, Joanna, 2019. η αναπηρία σε διεπιστημονική προοπτική. Κρακοβία: Oficyna Wydawnicza AFM.
Maciarz, Aleksandra. 2003. “Εκπαιδευτική ένταξη υπό το πρίσμα των προσδοκιών και των εμπειριών των παιδιών με αναπηρία”. Ειδικό σχολείο 4/2003: 196-201.
Polakowski, Michal, & Dorota Szelewa. 2013. “Αναπηρία: μια σύντομη επισκόπηση. διεθνής”. Στο: Warsaw Debates on Social Policy (Συζητήσεις στη Βαρσοβία για την κοινωνική πολιτική). 3. Βαρσοβία: Friedrich-Ebert-Stiftung.
Ware E. Jr, Gandek B. 1998 Overview of the SF-36 Health Survey and the International Quality of Life Assessment (IQOLA) Project Journal of Clinical Epidemiology Volume 51 Issue 11; 903- 912
Ανάθεση
Αναπτύξτε μια ολοκληρωμένη οδηγία εκκένωσης προσαρμοσμένη για τους εργαζόμενους με αναπηρία, που περιλαμβάνει τους χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων, τους εργαζόμενους με προβλήματα όρασης και ακοής, εξασφαλίζοντας την ασφάλειά τους κατά τη διάρκεια έκτακτων καταστάσεων στον χώρο εργασίας.
Οδηγίες:
Προσδιορισμός τύπων αναπηρίας:
- Αναφέρετε τις συγκεκριμένες αναπηρίες μεταξύ των εργαζομένων που χρειάζονται βοήθεια κατά την εκκένωση, συμπεριλαμβανομένων των χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων, των εργαζομένων με προβλήματα όρασης και ακοής.
Λεπτομερείς διαδικασίες εκκένωσης:
- Για άτομα με σωματική αναπηρία που χρησιμοποιούν αναπηρικά αμαξίδια:
- Καθορίστε τον τρόπο με τον οποίο θα βοηθηθούν οι εργαζόμενοι σε αναπηρικά αμαξίδια να φτάσουν στις καθορισμένες εξόδους κινδύνου και στις ασφαλείς περιοχές εκκένωσης.
- Περιγράψτε τη χρήση συσκευών μεταφοράς εκκένωσης ή μεθόδων για την ασφαλή εκκένωση των χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων.
- Για εργαζόμενους με προβλήματα όρασης:
- Εξηγήστε την παροχή ακουστικών και απτικών δεικτών κατά μήκος των οδών εκκένωσης.
- Περιγράψτε τον τρόπο με τον οποίο το εκπαιδευμένο προσωπικό θα πρέπει να βοηθά προφορικά τους τυφλούς εργαζόμενους κατά την εκκένωση.
- Για εργαζόμενους με προβλήματα ακοής:
- Περιγράψτε τη χρήση οπτικών δεικτών και σαφούς σήμανσης για τη μετάδοση πληροφοριών έκτακτης ανάγκης σε κωφούς εργαζόμενους.
- Καθορίστε μεθόδους επικοινωνίας ή εκπαιδευμένο προσωπικό ικανό να χρησιμοποιεί τη νοηματική γλώσσα κατά τη διάρκεια των διαδικασιών εκκένωσης.
Πρόσθετες συστάσεις:
- Συστήστε τακτικές ασκήσεις και εκπαιδεύσεις με τη συμμετοχή εργαζομένων με αναπηρία για να διασφαλιστεί η εξοικείωση με τις διαδικασίες εκκένωσης.
- Επισημάνετε τη σημασία της διατήρησης ανοικτών διαύλων επικοινωνίας με τους εργαζόμενους με αναπηρία για την ικανοποίηση των ειδικών αναγκών τους σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Οδηγίες υποβολής:
- Διαμορφώστε τις οδηγίες εκκένωσης επαγγελματικά, εξασφαλίζοντας σαφήνεια και προσβασιμότητα για όλους τους ενδιαφερόμενους.
- Συμπεριλάβετε διαγράμματα ή οπτικά βοηθήματα, όπου χρειάζεται, για να βελτιώσετε την κατανόηση.
Συμπέρασμα:
Αυτή η εργασία έχει ως στόχο να σας εφοδιάσει με τις δεξιότητες για τη δημιουργία διαδικασιών εκκένωσης χωρίς αποκλεισμούς, διασφαλίζοντας την ασφάλεια και την ευημερία όλων των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.